سلامت در ICT
ارگونومی (ergonomics): علمی است که به مطالعهی ارتباط میان کارمندان و محیط کاری آنان میپردازد و جنبههای فیزیکی و روانی انسان را با محیط کار، هماهنگ میسازد.
قوانین مربوط به ایمنی و سلامت در کار (HASAW– Health And Safety At Work ) نیز باید در هر محیط کاری و اداری، مورد توجه قرار گیرند.
* برخی اصول ارگونومی در مورد محیط اداری و استفاده از کامپیوتر:
1- در محیط کار، دسترسی به وسایل آسان باشد (موانع برداشته شود).
2- محیط کار باید از نور مناسب برخوردار باشد و دارای تعداد کافی تهویه (برای جریان هوای تازه) داشته باشد.
3- نیروی بیش از توان فرد، بر او تحمیل نشود.
4- انجام کارهای تکراری و عوامل خستهکننده به حدأقل برسد.
5- مانیتور باید: در موقعیت مناسب و روبروی فرد قرار بگبرد تا نیازی به خم شدن کمر یا کج کردن گردن نباشد؛ فاصلهاش به اندازه طول بازوها باشد؛ صفحهاش تمیز باشد؛ شدت روشنایی و کنتراست آن تنظیم شود؛ چند درجه به سمت عقب زاویه داشته باشد؛ در معرض نور مستقیم لامپ یا خورشید نباشد؛ اگر مدل اشعه کاتدی (CRT– Cathode Ray Tube) است، در جلوی آن فیلتر شیشهای (glass monitor filter) قرار گیرد.
6- کیبورد باید: روی سطح صاف قرار داشته باشد و بتوان به راحتی و با مچ صاف تایپ نمود؛ با آرنج زاویهی 90 درجه یا بیشتر داشته باشد؛ در دسترس باشد و برای کار با آن، تمام بدن حرکت نکند.
7- موس باید: نزدیک صفحه کلید قرار بگیرد؛ همسطح صفحهکلید باشد؛ بدون خم شدن مچ دست، عمل کند؛ زیاد مورد استفاده قرار نگیرد و در اوقات بیکاری، دست روی آن قرار نگیرد.
8- صندلی باید: قابل تنظیم باشد و زاویهی زانوها با زمین 90 درجه یا بیشتر باشد؛ پشتیدار و دستهدار باشد؛ چرخهای صندلی بتوانند آزادانه حرکت کنند.
9- هر از چند گاهی (30 تا 60 دقیقه یکبار) به خود استراحت دهید و یا حدأقل، حرکات نرمشی پشت میز کار انجام دهید. برای کاهش خشکی و خستگی چشم، هر چند دقیقه به نقطهای دورتر (تا فواصل 6 متری) نگاه کنید.
* عدم رعایت اصول یاد شده، باعث بروز مشکلات سلامتی و مشکلات ایمنی خواهد شد. در صورت احساس سوزش یا بیحسی در بازوها و یا احساس درد و سوزش در چشم یا کمر دارید، آنها را جدی گرفته و به پزشک مراجعه نمایید. برخی از مشکلات سلامتی و ایمنی:
- استفاده از کیبور نامناسب و عدم استراحتهای متناوب، مشکلاتی چون التهاب و کشیدگی مفاصل و ماهیچهها و رباطها را در پی خواهد داشت که به آنها جراحات مربوط به کشیدگی یا RSI (Respective Strain Injury) گفته میشود و شایعترین آنها، سندروم تونل مچ دست یا CTS (Carpal Tunnel Syndrome) است.
- کار کردن در محیطهایی که نور نامناسب دارند و یا استفاده از مانیتورهایی که در برابر نور محافظت نشده و یا بطور صحیح تنظیم نشدهاند، باعث دردهای چشمی میگردد.
- وضعیت نامناسب در نشستن یا استفاده از صندلی غیرقابل تنظیم، باعث کمر درد و گردندرد میشود.
- عدم رعایت اصول ایمنی نیز منجر به صدمات جسمی (و مالی) میگردد؛ به عنوان مثال جمعنکردن سیمها و کابلها (و وسایل دیگر) از محل رفت و آمد ممکن است باعث گیر کردن به آنها و بهم خوردن تعادل گردد و یا کشیدن بار زیاد از پریز (overload) ممکن است باعث آتشسوزی گردد.
محیط زیست و کامپیوتر
- کاغذ: تا حد امکان از مصرف غیرضروری کاغذ اجتناب کنید چرا که تأمین کاغذ، نیازمند قطع درختان است؛ کاغذها را در سطلهای جداگانه (غیر زباله) نگهداری کنید تا قابلیت بازیافت (Recycle) داشته باشند.
- کارتریج: مخازن رنگی مصرفشدهی پرینترها را در محیط جداگانه (غیر از سطلهای زباله) نگهداری کنید و آنها را به شرکتهای تولید کنندهی کارتریج بفرستید تا امکان بازیافت داشته باشند.
- انرژی (برق): به برچسب انرژی وسایل برقی دقت کنید و انواع کممصرف آنها (مثل مانیتورهای LED) را استفاده کنید (در آمریکا وسایل برقی دارای برچسب آژانس حفاظت از محیط زیست EPA- Environmental Protection Agency هستند)؛ وسایلی که به آنها نیازی ندارید (مثل بلندگوها) را خاموش نگه دارید.
بیشتر بخوانید:
فناوری اطلاعات و ارتباطات (قسمت اول)
فناوری اطلاعات و ارتباطات (قسمت دوم)-سخت افزار ۱
فناوری اطلاعات و ارتباطات (قسمت سوم)-سخت افزار ۲
فناوری اطلاعات و ارتباطات (قسمت چهارم)- نرم افزار
فناوری اطلاعات و ارتباطات (قسمت پنجم)-شبکههای کامپیوتری و اینترنت
فناوری اطلاعات و ارتباطات (قسمت ششم)-کاربردهای ICT
فناوری اطلاعات و ارتباطات (قسمت هفتم)-سلامت در ICT و حفظ محیط زیست